Het verhaal achter Sint Maarten

31 oktober 2022
In Utrecht vieren we uitgebreid Sint Maarten. Maar wat is de geschiedenis van deze heilige Sint Martinus en waar komt dit lichtjesfeest eigenlijk vandaan?
Op 11 november wordt in veel delen van het land Sint Maarten, het feest van de heilige Sint Martinus, gevierd. Dit kan je onmogelijk ontgaan want kinderen gaan massaal de straat op met mooie zelfgemaakte lampions en goed geoefende liedjes. Nu zal het hen voornamelijk te doen zijn om een zo vol mogelijke zak snoep, maar misschien wil jij wel weten waarom we ieder jaar lichtjesfeest vieren?

Het verhaal over Sint Martinus

Eigenlijk heette hij Martinus, een zoon van een rijke koopman. Zijn ouders waren Romeinen en hij was soldaat in het leger van de Romeinse keizer. Op een zeer koude dag in de winter toen hij met een groepje soldaten op zijn paard richtig huis reed, zag Martinus een arme man zonder jas in de sneeuw zitten. De man had geen schoenen aan, hij had het erg koud en bedelde om geld zodat hij eten kon kopen. Martinus kon zijn ogen er niet voor sluiten, maar hij had geen geld voor de man.

Hij stapte van zijn paard af en sneed met zijn zwaard zijn eigen mantel doormidden en gaf de arme man een helft tegen de kou. Pas daarna vervolgde Martinus zijn weg naar huis.

Nu is 11 november een gewone dag, maar vroeger vierden ze op deze dag de winterfeesten. Men kon nog even goed eten en drinken, daarna begon de vaak strenge winter en moesten ze zuinig zijn met brandstof en voedsel. Om het voor deze mensen wat gemakkelijker te maken, mochten de arme mensen met Sint Maarten, (maar ook met Sinterklaas, Kerstmis, Nieuwjaar en Driekoningen) langs de deur gaan. Ze zongen dan een liedje waarvoor ze geld, voedsel of brandstof kregen. Zo zorgden de mensen voor elkaar.

... en daarom vieren wij op 11 november nog altijd Sint Maarten, het feest van het licht!
Mooi verhaal toch?



Sint Maarten in Utrecht

Sint Maarten is de beschermheilige van de stad Utrecht. Zoals je hierboven kan lezen werd hij beroemd omdat hij zijn mantel deelde met een bedelaar. Afbeeldingen daarvan zijn nog steeds op veel plaatsen in Utrecht terug te vinden. Zo herinneren de helften rood en wit in de Utrechtse stadsvlag aan de halve rode mantel en aan het witte onderkleed van Sint Maarten. 

In Utrecht wordt elk jaar stilgestaan bij dit oude verhaal tijdens de De Ronde van Sint Maarten. In dit openluchtfeest wordt een actueel thema gekoppeld aan de strijd tegen armoede. In een magische route loop je in ruim een uur langs tientallen lichtsculpturen en word je onderweg verrast door optredens van koren, orkesten, dansers, clowns en theatrale acts!

Bekende Sint Maarten liedjes:

11 november is de dag
dat mijn lichtje, dat mijn lichtje
11 november is de dag
dat mijn lichtje branden mag
Twaalf november is de dag
dat ik mag snoepen
dat ik mag snoepen
Twaalf november is de dag
dat ik mag snoepen de hele dag

Sinte Sinte Maarten,
De koeien hebben staarten,
De meisjes hebben rokjes aan,
Daar komt Sinte Maarten aan.

Sint Maarten, Sint Maarten, de koeien hebben staarten.
De meisjes hebben rokjes aan. Daar komt Sint Martinus aan.
Geef een appel of een peer. Ik kom het hele jaar niet weer.
Het hele jaar dat duurt zo lang, tot mijn lichtje branden kan.



Nog een paar goede kidsprooftips voor je:

- Is er bij jou niemand thuis omdat je met de kinderen meeloopt? Je wilt vast geen “Juffrouw Kikkerbil” zijn; maak een schaal lekkers klaar en zet het, met een gezellig lichtje erbij, voor je deur. Briefje erbij “Zing een mooi liedje en kies zelf iets lekkers uit!”
- Vinden je kinderen het nog een beetje spannend om te zingen voor de buren? Vraag wat buurkinderen mee en loop met een groepje!
- De meeste kids maken op school een mooie lampion. Maar omdat het op 11 november nog wel eens wil regenen leert de ervaring…. Zorg voor een vervanger, zo zielig als het ding van crepe papier helemaal nat is!
- Spreek met de buurt af wat de afspraken en spelregels zijn om Sint Maarten te vieren. Zo zie je bijvoorbeeld vaak dat er wordt afgesproken dat alle huizen die meedoen een kaarsje voor hun raam plaatsen. Zo weten de kinderen waar ze welkom zijn!

Veel plezier!